Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.
Brzmi skomplikowanie. Z jednej strony zobowiązanie, z drugiej obowiązek. Spróbujmy w kilku zdaniach wyjaśnić kiedy powstaje zobowiązanie podatkowe i kogo dotyczy.
Podstawową różnicą między obowiązkiem a zobowiązaniem podatkowym jest brak konkretnego charakteru obowiązku podatkowego. Oba te pojęcia szeroko zdefiniowane są w art.4 i 5 Ordynacji Podatkowej.
Jeśli na podmiocie ciąży powinność świadczenia pieniężnego, nie oznacza to, że podmiot ten będzie zobligowany do uiszczenia tego świadczenia. Obowiązek podatkowy to nie zawsze zobowiązanie podatkowe.
Jeżeli możemy określić podmiot podatkowy, przedmiot i podstawę opodatkowania możemy mówić o zobowiązaniu podatkowym. Jednak oprócz tego musimy znać stawki podatkowe, warunki związane z jego poborem oraz jego wysokość.
Powstanie zobowiązania podatkowego odbywać może się na dwa sposoby:
- na mocy decyzji ustalającej, czyli dokumentu, który otrzyma podatnik; takim dokumentem może być podatek od nieruchomości bądź od otrzymanej darowizny;
- na mocy prawa, wynikający z przepisów prawa podatkowego; w tym przypadku podatnik sam oblicza wysokość podatku i generuje deklarację np. PIT;
Terminy:
Jeżeli otrzymamy dokument z wyliczoną kwotą do zapłaty np. od otrzymanego spadku, termin biegnie wraz z otrzymaniem pisma.
W przypadku gdy sami wysyłamy deklarację podatkową, termin obowiązuje z dniem złożenia dokumentów do organu podatkowego.
Wygaśnięcie zobowiązania:
Zobowiązania podatkowe mogą również wygasnąć. Dzieje się tak w przypadkach gdy podatek zostanie zapłacony, potrącony, nastąpi nadpłata lub zaliczenia zwrotu podatku lub zostanie pobrany przez płatnika lub inkasenta. Wygasa również wraz z umorzeniem zaległości, przedawnieniem lub zwolnieniem z obowiązku zapłaty.
Zobowiązanie podatkowe wygasa tylko raz.
